Date of publishing:
25.4.2015
The Český lid provides open access to all of its content under licenseCreative Commons Attribution NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International.
Abstract:
The author presents theoretical and practical problems related to research on linguistic diversity in the Lubuski region situated in the historic German- Polish borderland which up to 1945 belonged to Germany. After World War II, almost all of the population was replaced. Only few autochtons remained, and the area was repopulated with ethnically diverse groups of forced settlers from territories incorporated into the USSR and displaced from the Ukrainian-Polish borderland, as well as by voluntary settlers from various Polish regions. It led to creation of a complex linguistic situation characterised by, i.a., Polish-German
bilingualism and the presence of the transferred East Slavic and Polish dialects. Four languages, Polish, German, Ukrainian and Belarusian, as well as their numerous dialects, remained here in linguistic contact. The aim of the authorʼs sociolinguistic-anthropological fi eld research (2009–2013) was to check if the
linguistic diversity survived in the region to this day. The presence and longevity of the phenomena was indeed proven. The research results call into question the theses of the contemporary Polish dialectology which upholds the dialect map paradigm and still refers to the linguistic area in western Poland as the area of
“new mixed dialects”.
Keywords
field research; multilingualism; borderland area
Article Text
References
Engelking, Anna: 2012 – Kategoria mieszana mowa w ujęciu mieszkańców pogranicza
językowego na Grodzieńszczyźnie. Spojrzenie antropologa. In: Z polskich studiów slawistycz-
nych 12. Językoznawstwo. Prace na XV Międzynarodowy Kongres Slawistów w Mińsku 2013.
Warszawa: Komitet Słowianoznawstwa PAN: 27–35.
Francescini, Rita – Miecznikowski, Johanna (eds.): 2004 – Leben mit mehreren Sprachen. Sprach-
biographien / Vivre avec plusiers langues: biographies langagières. Bern: Peter Lang.
Grzegorczykowa, Renata: 2007 – Wstęp do językoznawstwa ogólnego. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe PWN.
Gumperz, John J.: 1982 – Discourse Strategies. Cambridge: Cambridge University Press.
Haugen, Einar: 1953 – The Norwegian Language in America. A Study in Bilingual Behavior. Vol. I:
The Bilingual Community. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Kabatek, Johannes: 1997 – Zur Typologie sprachlicher Interferenzen. In: Moelleken, Wolfgang
W. – Weber, Peter J. (eds.): Neue Forschungsarbeiten zur Kontaktlinguistik (Plurilingua XIX).
Bonn: Dümmler: 232–241.
Krefeld, Thomas: 2004 – Einführung in die Migrationslinguistik: Von der Germania italiana in die
Romania multipla. Tübingen: Günter Narr Verlag.
Lipińska, Ewa: 2003 – Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności.
Kraków: Wydawnictwo. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Lüdi, Georges: 1996 – Mehrsprachigkeit. In: Goebl, Hans – Nelde, Peter H. – Starý, Zdeněk –
Wölck, Wolfgang (eds.): Kontaktlinguistik. Ein internationales Handbuch zeitgenössischer
Forschung. 1. Berlin – New York: Walter de Gruyter: 233–245.
Lüdi, Georges – Py, Bernard: 1984 – Zweischprachig durch Migration. Einführung in die Erfor-
schung der Mehrsprachigkeit am Beispiel zweier Zuwanderergruppen in Neuenburg (Schweiz).
Tübingen: Max Niemeyer Verlag.
Riehl, Caudia Maria: 2009 – Sprachkontaktforschung. Eine Einführung. Tübingen: Günter Narr
Verlag.
Romaine, Suzanne: 1989 – Bilingualism. Oxford: Basil Blackwell.
Smułkowa, Elżbieta (ed.): 2009 – Brasławszczyzna. Pamięć i współczesność. Tom II. Słownictwo
dwujęzycznych mieszkańców rejonu (Słownik brasławski). Warszawa: Wydawnictwa Uniwer-
sytetu Warszawskiego.
Smułkowa, Elżbieta (ed.): 2011 – Brasławszczyzna. Pamięć i współczesność. Tom I. Histo-
ria regionu, Charakterystyka socjolingwistyczna, Świadectwo mieszkańców. Warszawa:
Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Straczuk, Justyna: 2006 – Cmentarz i stół. Pogranicze prawosławno-katolickie w Polsce i na
Białorusi. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Thomason, Sarah G.: 2001 – Language contact: an introduction. Washington, D.C: Georgetown
University Press.
Wiemer, Björn – Wälchli, Bernhard – Hansen, Björn (eds.): 2012 – Grammatical replication and
borrowability in language contact. Berlin: Mouton de Gruyter.
Weinreich, Uriel: 1968 – Languages in Contact. Findings and Problems. The Hague, Paris:
Mouton.
Zagórski, Zygmunt: 1996 – Mały Atlas Językowy Województwa Gorzowskiego. Vol. 2. Poznań:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Zagórski, Zygmunt – Sieradzki, Andrzej – Grzelakowa, Eliza: 1992 – Mały Atlas Językowy Woje-
wództwa Gorzowskiego. Vol. 1. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza